Andezit Taşı Nedir?

Andezit taşı volkanik bir kayaçtır. Yerkabuğunun derinliklerinde erir ve çatlaklar sayesinde yükselerek atmosferik alanda soğumayla oluşmaktadır. Kayseri bölgesi volkanik bir bölge olduğundan çok fazla miktarda andezitbulunmaktadır.

Andezit Taşı Özellikleri

Gri, siyah eflatun, mor, pembe gibi değişik renklerde görülmektedir. Özellikle kayseri bölgesinde gri ve siyah şeklinde de bulunur. Andezit taşının rengini yaşı belirler. Benekli, aşınmaya dayanıklı ve kaygan olmayan bir yapıya sahiptir. Bu nedenle yapılarda sıklıkla tercih edilmektedir.

Andezit Taşı Kullanım Alanları

Andezit taşı, levha ve plakalar haline geldikten sonra duvar kaplama, döşemelerde ve kaygan bir yapıya sahip olmadığı için zemin kaplamalarda da kullanılmaktadır.. Örneğin merdiven basamakları, engelli rampalarının döşemeleri ve kaldırımlarda andezit taşı kullanılabilir. Özellikle park ve bahçelerde andezit taşı kaplamalarına rastlamaktadır. Aşınmaya dayanıklı olduğundan dolayı çok sık tercih edilir.  Eğimli yüzeylerde de kullanışlıdır. Boyama gerektirmemesi çok tercih edilmesine neden olmaktadır. Andezit taşlarına dışarıda veya kapalı alanlarda sık rastlamak mümkündür.

Andezit Taşı Avantajları

-Andezit, kaymaz bir yapıya sahiptir.

-Andezit, ısı kaybını önlediği için duvar kaplaması olarak kullanılır. Kışın ısı kaybını, yazın serinliği koruduğundan dolayı ekonomik açıdan faydalıdır.

-Andezit, boyama yapmaya gerek yoktur. Farklı farklı (pembe, gri vb.) renkleri mevcuttur.

-Andezit, aşınmaya dayanıklıdır.

-Andezit, doğal ve püskürük bir kayaçtır.

-Andezit, dekor işlemleri içinde kullanılır.

Andezit Taşı İle Elde Edilen Ürünler

Andezit taşları birçok özelliğinden dolayı çok sık tercih edilir. Değişik işlemlerden geçerek hemen hemen her alanda kullanılabilir. Renk renk olması ve boyama gerektirmemesi duvar kaplamada kullanılması için avantaj sağlar.

Andezit Taşı ile üretilen ürünlerden bazıları;

-Döşeme taşları

-Duvar kaplama plakası

-Kaldırım plakası

-Bordür ve bordür kenarları

Andezit Taşının Özellikleri

Andezit taşları çıkarıldıkları yörelere göre küçük farklılıklar gösterebilirler. Bu farklılıklar gözeneklere, doluluk oranlarına vb. durumlara göre değişir. Kayseri, Manisa, Afyon veya Ankara yörelerinde üretilen andezittaşları arasında bazı farklar gözlenebilir. Genel olarak andezit taşlarının kimyasal ve teknik özellikleri şunlardır;

§  Özgül ağırlık                                            2.67 gr/cm³

§  Gözeneklilik                                            %16.10

§  Doluluk oranı                                          %83.9

§  Basınç dayanımı                         716 kg/cm²

§  Ezilme dayanımı                       163 kg/cm³

§  Darbe dayanımı                         12 kg/cm²

§  Aşınma dayanımı                     18.1 cm^2/cm2

§  Ağırlıkça su emme durumu      %6.54

§  Porozite                                                   %9.51

§  Nem oranı                                               %1.14

Bu özellikler andezit taşının üretildiği yere  göre küçük değişiklikler gösterebilir.

lginç Bazı Bilgiler

• Andezit kayaçların renkliliğinde yaşlarının etkisi bulunmaktadır.
• Anıtkabir, andezit taşından yapılmıştır.

Ocak İşletmesi

Andezit bloklar ya ocaktan çıkarılır ya da toplama taş olarak alınır. Ocakta andezit kayalar katmanlar halinde bulunur. Kayaların ağırlıkları 7–20 ton arasında değişebilir. Blok taşlar ekskavatör yardımıyla yamaçtan çıkarılıp nakliye edilmek üzere kamyona yüklenerek kesimi yapılacak olan fabrikalara nakledilir.

Fabrika İşlemleri

Blok halinde gelen andezit, kamyonun üzerinden vinçle indirilerek üst üste istiflenir. Daha sonra bu andezit bloklar kesim işlemi için vinç yardımıyla tek tek içeriye alınır. Andezit kesme makinesi ST Dikey katraklar daha büyük çaplı (80-200cm), yatay katraklar ise daha küçük (40–50 cm) çaplıdır. Katraklar elmas uçlu soketler yardımı ile kesim işlemi yapmaktadır. Güçlü elektrikli motorlar yardımıyla yüksek devirlerde dönen katraklara kesim anında bol su pompalanır. Önce dikey testere kesime başlar. Yatay testerenin durumuna göre ikinci ve üçüncü plakalara geçildiğinde yatay testere devreye girer. Plaka yatay olarak da kesildikten sonra alınarak kafa kesme adı verilen başka bir makineye getirilir. Burada iki uç kısmı şekilsiz olan plaka 90 derece dik olacak şekilde ve istenen ölçülerde kesilerek istiflenir.  

Kafa kesme makinesi ve kesimi biten plakaların istiflenmesi

Fabrikadaki kesim işlemleri su olmadan yapılamamaktadır. Fabrikanın su temini ise sondaj kuyusundan sağlanmaktadır. Fabrikaların arka arkaya dizilmiş çökeltme havuzları vardır. En son havuzdan dinamolar vasıtasıyla fabrikaya su çekilir. Bu su, kesim işlerinde kullanılmaktadır. Bir miktar su kesimde kaybolur. Geriye kalan su ise kanallar vasıtasıyla tekrar ilk havuza verilir. Özel kesimlerin yapılması durumunda taş köşelerine şekil veren profilli testereler takılarak andezitlere değişik şekiller verilebilir.Yatay kesme makinesi ile park-bahçe bordür taşlarında pahlı kesimler yapılabilir.  Belli boyutlara indirilmiş andezit plakalar paletlere düzgün halde bırakılır ve yükleyici yardımı ile kafa kesme makinesinin önünden paletler alınarak uygun yerlere istiflenir. 

Kumlama (mucarta) işlemleri

Giderek yaygınlaşan bir yöntemdir. Kumlama; işlenecek yüzeylere, yüksek basınç pompası ile silis kumu püskürtülerek yapılır. İşlenecek andezit parçaları tekerlekli arabalar üzerinde kumlama makinesinin altına otomatik olarak giriş - çıkış yapar. Andezit yüzeyine kum tanelerinin veya kumlama uçlarının çarpması ile küçük noktalar halinde çok küçük çukur ve tümsekler oluşturur. Böylelikle andezit yüzeyleri pürüzlü ve antik bir görüntü kazanır. Kum, püskürtme işlemi ile birlikte yağmurlama ile yıkanıp nemlendirilerek çevre sağlığına zarar vermeden çökertilip işleme hattının altında toplanır.